Erfgoeddag 2023 – Beestig: wat hebben dieren met erfgoed te maken?

Zondag 23 april: die dag richt Erfgoeddag de schijnwerpers op onze mededieren. Van trekpaard, schoothond en Mechelse koekoek tot en met tradities waarin dieren optreden zoals de hondenzwemming, Reynaert de vos, de eerste zwaluw en de immer naarstige houtworm.

Bezoekers komen gegarandeerd het hele dierenrijk tegen, voor en achter de schermen. De cultureel-erfgoedsector presenteert dan een programma van ruim 1.000 gratis activiteiten. En er is nog meer, want tussen 17 en 28 april doen heel wat scholen mee aan de tweede editie van de Erfgoedweek. Er zijn ook twee primeurs.

In de hoofdrol van deze 23ste editie: archieven, erfgoedbibliotheken, erfgoedcellen, heem- en familiekundige kringen, musea en heel wat andere erfgoedorganisaties. En of u nu zin hebt in een debat of gewoon een boeiende wandeling of leuke workshop wil volgen, het thema biedt dit jaar een bijzonder gevarieerd en actief programma dat alle leeftijden aanspreekt.

Een ‘hot’ thema

Dieren en mensen leven al millennia lang samen. Maar de manier waarop dat gebeurde is de laatste honderd jaar erg gewijzigd. Deze editie van Erfgoeddag focust op onder meer de evolutie van dierenwelzijn, de manier waarop we vandaag (anders) naar dieren kijken, de ontwikkeling van de landbouw en dieren als verzamelobject. Wat met gecontesteerde tradities zoals haanslaan? Vanwaar stamt de traditie van de totem (dierennaam) in de jeugdbeweging? En welke dierenverhalen worden vandaag nog verteld?

Op zoek naar meer context over dit thema? Die vindt u in de Inspiratiebrochure Erfgoeddag 2023 en in het themadossier “Dieren en erfgoed” van faro | tijdschrift over cultureel erfgoed.

Het programma

Vanaf vandaag kan iedereen het aanbod op zondag 23 april ontdekken via www.erfgoeddag.be. Elke activiteit heeft een beestige link en is gratis. Voor sommige activiteiten moet vooraf gereserveerd worden. Bij de vele gezinsactiviteiten staat aangegeven voor welke leeftijdscategorie de activiteit is bedoeld. Er zijn een duizendtal gratis activiteiten.

Deze editie biedt ook niet één maar twee primeurs:

• Heel wat Natuurpuntafdelingen organiseren die dag uitzonderlijk een activiteit. Daarbij gaan ze in op de evolutie van dier en natuur rondom ons. Denk daarbij aan wandelingen, markten en allerhande demonstraties.
• Op zondag 23 april vindt ook de allereerste editie van Vlaanderenleestdag plaats, een uitnodiging om te komen meelezen op een van de vele unieke leesplekken in Vlaanderen. Concreet betekent dat dat er dit jaar op Erfgoeddag uitzonderlijk veel vertelmomenten op unieke locaties, lanceringen van wandelingen of fietstochten of voorleesmomenten met dierenfabels zijn. Ontdek alle activiteiten op www.vlaanderenleestdag.be.

Boon voor het onderwijs

Na het overweldigende succes van de eerste editie in 2022 gaat FARO verder op de formule van de Erfgoedweek. Tussen 17 en 28 april kunnen leerlingen en leerkrachten uit het lager en middelbaar onderwijs proeven van cultureel erfgoed. Want kinderen en jongeren zijn de erfgoedmakers en -zorgers van morgen. Tijdens de week gaan erfgoedwerkers lesgeven als ‘Erfgoedklasbakken’. Ze nemen het in scholen een (les)uur over van leerkrachten. Daarnaast worden klassen ook als vips ontvangen in het archief, museum, bij de heemkring of in de erfgoedbibliotheek.

Erfgoeddag?

Erfgoeddag laat bezoekers kennismaken met het roerend en immaterieel cultureel erfgoed, in al zijn verscheidenheid en met al het werk dat daarbij hoort, voor en achter de schermen. Sinds 2000 vormt Erfgoeddag hét toonmoment voor de cultureel-erfgoedsector. Musea, archieven, erfgoedbibliotheken, vrijwilligersorganisaties en heel wat thematische partners presenteren op de eerste zondag na de paasvakantie een uniek aanbod, speciaal ontwikkeld voor die dag.

Het doel van al die inspanningen?
De rijkdom, verscheidenheid en het potentieel van al het roerend en immaterieel cultureel erfgoed dat Vlaanderen en Brussel rijk is onder de aandacht brengen. Dankzijde wisselende jaarthema’s ontstaan er telkens opnieuw samenwerkingen tussen erfgoedorganisaties en tal van andere partners en sectoren. Dat maakt het een blijvende publiekslieveling.

Erfgoeddag wordt weleens verward met de Open Monumentendag. De focus van dit evenement in september ligt op het onroerend (= niet-verplaatsbaar) erfgoed. Dat zijn gebouwen en landschappen.

FARO, het Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed, coördineert en faciliteert het evenement in Vlaanderen en Brussel. Info: www.faro.be.

Praktisch

Erfgoeddag 2023 “Beestig!”

• Op zondag 23 april van 10 tot 18 uur. Sommige activiteiten vinden ook plaats op vrijdag 21 of zaterdag 22 april.
• Overal in Vlaanderen en Brussel.
• Gratis.
• Het programma vindt u op www.erfgoeddag.be.

Erfgoedweek 2023, met Erfgoedklasbakken (die in lagere en middelbare scholen
lesgeven over erfgoed, in een brede waaier aan lessen) en met vipbezoeken.

• Van maandag 17 t.e.m. vrijdag 28 april.
• In scholen in Vlaanderen en Brussel.
• Gratis, maar niet toegankelijk voor het publiek.
• Het programma vindt u op www.cultuurkuur.be/erfgoedweek

Bron: persbericht Erfgoeddag/Faro